Τι είναι η νόσος Αλτσχάιμερ;
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας (50-60% του συνόλου). Ο όρος άνοια αναφέρεται σε μια σειρά συμπτωμάτων που προκαλούνται από νοσήματα που καταστρέφουν τα εγκεφαλικά κύτταρα. Άνοια προκαλούν οι εκφυλιστικές νόσοι του εγκεφάλου, η αγγειακή εγκεφαλική νόσος, διάφορες εγκεφαλίτιδες, τοξικοί παράγοντες (φάρμακα – αλκοόλ) κ.α.
Πήρε το όνομά της από τον Aλουά Aλτσχάιμερ, έναν Γερμανό νευρολόγο, ο οποίος το 1907 πρώτος περίεγραψε τα συμπτώματα και τα νευροπαθολογοανατομικά ευρήματα της νόσου.
Η νόσος Αλτσχάιμερ εκδηλώνεται συνήθως σε άτομα άνω των 60 ετών, ενώ είναι σπάνια σε μικρότερες ηλικίες. Προκαλεί βαθμιαία εκφύλιση του φλοιού του εγκεφάλου με αποτέλεσμα σταδιακή έκπτωση των νοητικών λειτουργιών του ατόμου. Στα αρχικά στάδια εμφανίζεται ήπια έκπτωση της μνήμης : ο ασθενής ξεχνά τα πρόσφατα γεγονότα ενώ συνήθως θυμάται με λεπτομέρειες τα παλιά. Πολλές φορές αυτές οι δυσκολίες θεωρούνται συνέπεια του φυσιολογικού γήρατος και αυτό δυσκολεύει την έγκαιρη διάγνωση της νόσου.
Καθώς η νόσος Αλτσχάιμερ εξελίσσεται προσβάλλονται όλες οι νοητικές λειτουργίες, ο λόγος η κρίση, η συμπεριφορά και ο ασθενής οδηγείται σε πλήρη αποδιοργάνωση της ζωής και της πραγματικότητας του. Η καθημερινή λειτουργικότητα μειώνεται, γίνεται ανίκανος να φροντίσει τον εαυτό του και καταλήγει να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους φροντιστές του.
Κάθε 7 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος προσβάλλεται από Αλτσχάιμερ. Έως το 2050 αναμένεται ότι ο αριθμός των ασθενών με Αλτσχάιμερ θα ξεπεράσει τα 135 εκατομμύρια παγκοσμίως.
Οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να αυξηθούν δραματικά τα επόμενα χρόνια, εξαιτίας:
Πήρε το όνομά της από τον Aλουά Aλτσχάιμερ, έναν Γερμανό νευρολόγο, ο οποίος το 1907 πρώτος περίεγραψε τα συμπτώματα και τα νευροπαθολογοανατομικά ευρήματα της νόσου.
Η νόσος Αλτσχάιμερ εκδηλώνεται συνήθως σε άτομα άνω των 60 ετών, ενώ είναι σπάνια σε μικρότερες ηλικίες. Προκαλεί βαθμιαία εκφύλιση του φλοιού του εγκεφάλου με αποτέλεσμα σταδιακή έκπτωση των νοητικών λειτουργιών του ατόμου. Στα αρχικά στάδια εμφανίζεται ήπια έκπτωση της μνήμης : ο ασθενής ξεχνά τα πρόσφατα γεγονότα ενώ συνήθως θυμάται με λεπτομέρειες τα παλιά. Πολλές φορές αυτές οι δυσκολίες θεωρούνται συνέπεια του φυσιολογικού γήρατος και αυτό δυσκολεύει την έγκαιρη διάγνωση της νόσου.
Καθώς η νόσος Αλτσχάιμερ εξελίσσεται προσβάλλονται όλες οι νοητικές λειτουργίες, ο λόγος η κρίση, η συμπεριφορά και ο ασθενής οδηγείται σε πλήρη αποδιοργάνωση της ζωής και της πραγματικότητας του. Η καθημερινή λειτουργικότητα μειώνεται, γίνεται ανίκανος να φροντίσει τον εαυτό του και καταλήγει να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους φροντιστές του.
Κάθε 7 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος προσβάλλεται από Αλτσχάιμερ. Έως το 2050 αναμένεται ότι ο αριθμός των ασθενών με Αλτσχάιμερ θα ξεπεράσει τα 135 εκατομμύρια παγκοσμίως.
Οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να αυξηθούν δραματικά τα επόμενα χρόνια, εξαιτίας:
- Της αύξησης του μέσου όρου ζωής παγκοσμίως
- Της ευαισθητοποίησης του κοινού, των επαγγελματιών υγείας και των οικογενειών των ασθενών σχετικά με το μεγάλο αυτό ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα.
Η Διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ
Η μεγαλύτερη προσφορά προς τους ασθενείς της νόσου Αλτσχάιμερ είναι η έγκαιρη διάγνωση.
Καθώς η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και ευρύτερα την οικογένεια του, η πρώιμη διάγνωση είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί δίνει τα χρονικά περιθώρια αποδοχής της κατάστασης, της διατήρησης της ποιότητας της ζωής ασθενών και φροντιστών και εφαρμογής των κατάλληλων προληπτικών θεραπευτικών στρατηγικών, φαρμακευτικών και μη.
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει ριζική θεραπεία, τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται φάρμακα που ανακόπτουν αποτελεσματικά την εξέλιξη της νόσου και ελέγχουν τα συμπτώματα της, ιδίως στα αρχικά στάδια.
Η διάγνωση θα γίνει φυσικά από ειδικούς γιατρούς, αλλά αυτό θα γίνει όταν η οικογένεια αντιληφθεί ότι κάτι συμβαίνει και το άτομα οδηγηθεί σ΄αυτούς.
Είναι αρκετά σημαντικό τα άτομα του περιβάλλοντος να γνωρίζουν ορισμένα χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου και να στρέψουν την προσοχή τους στη γενική συμπεριφορά του ατόμου που πιθανόν πάσχει για να απευθυνθούν στον γιατρό για συμβουλή, διάγνωση και βοήθεια.
Όλοι ξεχνάμε που και που, αλλά ανακαλούμε αντικείμενα και πρόσωπα με λίγη προσπάθεια. Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ ξεχνούν συχνά, δεν ανακαλούν ποτέ και ρωτούν συνεχώς τα ίδια και τα ίδια, ξεχνώντας την απάντηση που τους έχει δοθεί.
Πιο κάτω περιγράφονται τα δέκα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου Ατσχάιμερ. Η Διαπίστωση της ύπαρξης τους πρέπει να μας κινήσει το ενδιαφέρον για αναζήτηση διαγνωστικής και άλλης βοήθειας.
Καθώς η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και ευρύτερα την οικογένεια του, η πρώιμη διάγνωση είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί δίνει τα χρονικά περιθώρια αποδοχής της κατάστασης, της διατήρησης της ποιότητας της ζωής ασθενών και φροντιστών και εφαρμογής των κατάλληλων προληπτικών θεραπευτικών στρατηγικών, φαρμακευτικών και μη.
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει ριζική θεραπεία, τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται φάρμακα που ανακόπτουν αποτελεσματικά την εξέλιξη της νόσου και ελέγχουν τα συμπτώματα της, ιδίως στα αρχικά στάδια.
Η διάγνωση θα γίνει φυσικά από ειδικούς γιατρούς, αλλά αυτό θα γίνει όταν η οικογένεια αντιληφθεί ότι κάτι συμβαίνει και το άτομα οδηγηθεί σ΄αυτούς.
Είναι αρκετά σημαντικό τα άτομα του περιβάλλοντος να γνωρίζουν ορισμένα χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου και να στρέψουν την προσοχή τους στη γενική συμπεριφορά του ατόμου που πιθανόν πάσχει για να απευθυνθούν στον γιατρό για συμβουλή, διάγνωση και βοήθεια.
Όλοι ξεχνάμε που και που, αλλά ανακαλούμε αντικείμενα και πρόσωπα με λίγη προσπάθεια. Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ ξεχνούν συχνά, δεν ανακαλούν ποτέ και ρωτούν συνεχώς τα ίδια και τα ίδια, ξεχνώντας την απάντηση που τους έχει δοθεί.
Πιο κάτω περιγράφονται τα δέκα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου Ατσχάιμερ. Η Διαπίστωση της ύπαρξης τους πρέπει να μας κινήσει το ενδιαφέρον για αναζήτηση διαγνωστικής και άλλης βοήθειας.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ1. Απώλεια μνήμης
2. Δυσκολίες στην εκτέλεση γνωστών πράξεων 3. Προβλήματα λεκτικής επικοινωνίας 4. Αδυναμία προσανατολισμού στο χώρο και στο χρόνο 5. Ελαττωμένη ή κακή κρίση 6. Προβλήματα με την αφηρημένη σκέψη 7. Παρεκτόπιση αντικειμένων 8. Δραματικές μεταβολές στην διάθεση την συμπεριφορά και την προσωπικότητα χωρίς εμφανή αιτία 9. Απώλεια των πρωτοβουλιών 10. Κινητικές διαταραχές |
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Συστηματικά ξέχνα ραντεβού, γνωστά πρόσωπα και ονόματα
Δυσκολεύεται ή δεν μπορεί να μαγειρέψει, να ψωνίσει, να τηλεφωνήσει. Δεν βρίσκει κοινές λέξεις και εκφράσεις ή χρησιμοποιεί άστοχες λέξεις μέσα στην πρόταση. Δεν θυμάται το δρόμο για το σπίτι του/της. Δεν θυμάται το τρέχον έτος. Φοράει τα ρούχα λάθος. Δεν αναγνωρίζει γράμματα και αριθμούς. Βάζει τα αντικείμενα σε λάθος θέση π.χ. τα παπούτσια στο ψυγείο και δεν μπορεί να τα βρει. Επιθετικότητα, συναισθηματικό κενό, ευμετάβλητη και παράλογη συμπεριφορά, καχυποψία. Παρουσιάζει αδιαφορία, παθητικότητα και χρειάζεται παρότρυνση για να κάνει απλές καθημερινές δραστηριότητες. Εκδηλώνει υπερδιέγερση, άσκοπο βηματισμό, αστάθεια, δυσκαμψία. |
